Natuur in mensenland

Natuur in mensenland

Essays over ons nieuwe cultuurlandschap

Martin Drenthen  


ISBN 978 90 5011 636 7

Zeist: KNNV Uitgeverij , 256 pagina's, €24,95


Verschenen op 25 oktober 2018 
 


KLIK HIER VOOR EEN INKIJKEXEMPLAAR


God schiep de wereld, maar wij schiepen Nederland, aldus het cliché. Echte natuur vind je ver weg of op televisie, niet hier. Ook natuur maken we tegenwoordig zelf. Maar wat nieuwe wildernis is voor de een, is een groene leugen voor de ander. Keer op keer blijkt dat de vraag naar echte natuur de emoties hoog doet oplopen, of het nu gaat over de Oostvaardersplassen of over de wolf. Waarom willen we eigenlijk echte natuur en wat bedoelen we daar dan mee? Natuur in mensenland houdt ons een spiegel voor en wijst op filosofische vragen en paradoxen in onze omgang met natuur.

"De nieuwe wildernissen worden een volgende laag in ons cultuurlandschap, ze vormen onze getuigenis voor het nageslacht, en onze bijdrage aan de landschapsbiografie. Tegelijkertijd herinneren ze ons eraan dat de al-te-menselijke wereld niet de hele wereld is, dat de natuur de mens overstijgt en daarmee ons bestaan in perspectief zet."


Dit boek presenteert een nieuwe filosofie van het landschap, waarin het dualistische denken over de verhouding tussen natuur en cultuur wordt losgelaten en de samenhang van natuur en cultuur als uitgangspunt dient. Natuur is overal, ook in onze cultuurlandschappen, maar ook cultuur is alomtegenwoordig - beschermde natuurgebieden zijn immers uitdrukking van datgene wat wij als cultuur waarderen. In dit boek vraag ik naar de betekenis van het landschap: Waarom hechten we zo aan oude cultuurlandschappen? Is nieuwe natuur oernatuur of een nieuwe laag in ons gelaagde cultuurlandschap? Waarin ligt onze fascinatie voor wildernis? Wat is de betekenis van wildheid in het nieuwe cultuurlandschap? En wat zegt onze 'nieuwe natuur' over wie wij zijn? *


* Hoofdstuk 9 van dit boek is een licht bewerkte versie van de tekst die ik in 2012 samen schreef met Glenn Deliège en verscheen onder de titiel  'Botsende verhalen over de betekenis van natuur', Filosofie & Praktijk, 33(2):69-84. 



Enkele reacties op dit boek:


"Prachtig boek, dat het hart van de discussie (en de controverse) raakt over ons huidige natuurbeleid. Dit is echt een boek dat er toe doet."

Thomas van Slobbe, directeur Stichting wAarde en auteur van onder andere Handvest Antropoceen (2017) en Wild Water (2018).


"Tot in de kleine uurtjes heb ik dit boek van kaft tot kaft gelezen. Prachtig. En het is natuurlijk veel te bescheiden om het weg te zetten als 'een bundel essays over ons nieuwe cultuurlandschap'. Het is veel meer, het is het belangrijkste natuurfilosofisch boek van de afgelopen decennia."

Frank Saris, oud-voorzitter van SOVON Vogelonderzoek Nederland en auteur van onder andere Natuurbescherming als hartstocht, de biografie van Victor Westhoff (2018).



"Milieufilosoof Martin Drenthen schreef boeiende bundel over nieuwe natuur. Verandering, behoud, wildernis. Denken over natuur is denken over onszelf."

Teo Wams, directeur Natuurbeheer Natuurmonumenten.


"Drenthen ontwikkelt een "systematisch perspectief" over onze relatie met onze omgeving, op verschillende aspecten van die betrekking tussen onszelf en de natuur, waarbij hij steeds met overduidelijke voorbeelden laat zien hoe in onze ervaring tot en relatie met natuur en landschap interpretatie steeds een sleutelrol speelt. ...  het meest inspirerende natuur (en milieu-)filosofische boek van het afgelopen decennium."

recensie van Frank Saris, in Filosofie en Praktijk 40 (2019), nr 1, p. 78-81.


Interviews naar aanleiding van het boek:

'Waarom Nederland niet klaar is voor nieuwe wildernis' 

Interview met Hidde Boersma, De Volkskrant, 8 december 2018, Opinie p. 6-8. 


'Wat is natuur nog in dit land' 

Interview met Naïm Derbali: in dagblad Trouw, 17 december 2018.    

 

'Wij zijn het landschap' 

Interview met Michiel Bussink in Down 2 Earth magazine (Milieudefensie), december 2018.  


'Vroege vogels Radio: Natuur in mensenland' (hier de link baar de Vroege Vogels website)

Interview met Henny Radstaak in Vroege Vogels Radio, 30 december 2018, 7.00-10.00.  Download hier het MP3-bestand (18min, 25MB)

terug naar homepage